Pracownicze Plany Kapitałowe – PPK

PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE (PPK)
w ŚLĄSKIM UNIWERSYTECIE MEDYCZNYM W KATOWICACH

Pracownicze Plany Kapitałowe to dobrowolny dla zatrudnionych program długoterminowego oszczędzania.
W PPK mogą uczestniczyć osoby zatrudnione, podlegające obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu, czyli zarówno Ci zatrudnieni na podstawie umowy o pracę,  powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę jak i pracujący np. na podstawie umowy zlecenia. Głównym celem PPK jest zapewnienie dodatkowych pieniędzy, z których będzie można skorzystać po osiągnięciu 60. roku życia, a w wyjątkowych sytuacjach i na określonych warunkach  wcześniej. Środki gromadzone na indywidualnym rachunku zgodnie z zapisami ustawy są prywatną własnością uczestnika PPK z zastrzeżeniem art. 105 ustawy o PPK.  W każdej chwili istnieje możliwość rezygnacji z uczestnictwa w PPK.

Wpłaty na rachunek PPK będą pochodzić z trzech źródeł: od Pracodawcy, Pracownika i Funduszu Pracy (Państwa). Gromadzone w PPK środki będą inwestowane w fundusze zdefiniowanej daty, które różnicują poziom ryzyka, mając na względzie wiek uczestnika. Kontrolę nad PPK w zakresie działalności instytucji, które prowadzić będą obsługę programu, sprawować będzie Komisja Nadzoru Finansowego.

Pracodawca wraz z reprezentacją strony społecznej dokonał wyboru instytucji zarządzającej PPK. Zarządzającym PPK w Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach  zostało Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych PZU SA.

1. START PROGRAMU

Program PPK dla instytucji będących Jednostkami Sektora Finansów Publicznych, w tym naszej, ruszył od 1 stycznia 2021 r. Zgodnie z obowiązującymi przepisami najpóźniej do 10 kwietnia 2021 r. zostanie zawarta w imieniu i na rzecz Pracowników umowa z TFI PZU (umowa o prowadzenie PPK). Od pierwszego wynagrodzenia wypłaconego po zawarciu tej umowy zostanie naliczona pierwsza wpłata na rachunek uczestnika PPK. Zatem pierwsza wpłata do PPK będzie naliczone z pierwszego wynagrodzenia wypłaconego po zawarciu umowy o prowadzenie PPK.

2. UCZESTNICTWO W PPK

W dniu  14.12.2020 r. została zawarta umowa o zarządzanie PPK z TFI PZU SA. Instytucja finansowa utworzy indywidualne rachunki PPK dla Uczestników. Zgodnie z zapisami ustawy, automatycznie do PPK zapisani zostaną Pracownicy, którzy skończyli 18 lat, a nie ukończyli 55 roku życia, podlegający obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym, o ile nie zrezygnowali z dokonywania wpłat do PPK.

• Rezygnacja z uczestnictwa możliwa jest, w każdym momencie po złożeniu podpisanej „Deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK”, która do pobrania jest w Dziale ds. Pracowniczych i Socjalnych, Dziale Płac oraz na stronie SUM w Katowicach. Podpisany dokument należy w oryginale przekazać do Działu ds. Pracowniczych i Socjalnych.
• Po rezygnacji, można ponownie przystąpić do PPK składając w Dziale ds. Pracowniczych i Socjalnych podpisany „Wniosek osoby zatrudnionej o ponowne dokonywanie wpłat do PPK (dla osób, które złożyły deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK ”, który jest do pobrania w Dziale ds. Pracowniczych i Socjalnych, Dziale Płac oraz na stronie SUM w Katowicach.

Wpłaty dokonywane będą już od kolejnego miesiąca po złożeniu powyższego wniosku, nie wcześniej jednak niż w kwietniu 2021 r. Ponadto, co 4 lata, począwszy od 1 kwietnia 2023 roku, Pracodawca będzie miał ponowny obowiązek przekazania wpłaty dla wszystkich Pracowników, również tych, którzy zrezygnowali z udziału w PPK. O zbliżającej się dacie wznowienia wpłat, poinformujemy Cię do końca lutego 2023. Jeżeli ponownie nie zdecydujesz się na oszczędzanie w PPK, możesz złożyć „Deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK”.

Jeżeli jesteś osobą, która ukończyła 55 lat, a nie ukończyła 70 lat, aby stać się uczestnikiem PPK powinieneś złożyć w Dziale ds. Pracowniczych i Socjalnych „Wniosek o zawarcie umowy o prowadzenie PPK (dla osób zatrudnionych, które  ukończyły 55 rok życia i nie ukończyły 70 roku życia)”, który do pobrania jest w Dziale ds. Pracowniczych i Socjalnych, Dziale Płac oraz na stronie SUM w Katowicach. Warunkiem przystąpienia będzie odpowiedni staż w firmie, który powinien wynosić co najmniej trzy miesiące w okresie 12 miesięcy poprzedzających pierwszy dzień zatrudnienia.

Prosimy o przekazywanie oryginałów wniosków o rezygnację i oryginałów wniosków o przystąpienie do Działu ds. Pracowniczych i Socjalnych nie później niż do 4 dnia każdego miesiąca.

 

3. SYSTEM WPŁAT I OSZCZĘDZANIA

Wpłaty na konto PPK będą pochodzić z trzech źródeł: od Ciebie – Pracownika, od Nas (Pracodawcy) i Funduszu Pracy (Państwa).

	Wpłata podstawowa	Wpłata dodatkowa (dobrowolna)	Maksymalna wpłata
WPŁATY FINANSOWANE PRZEZ PRACOWNIKA	2,0% wynagrodzenia brutto; dla Pracowników, których łączne wynagrodzenie osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia, wpłata podstawowa może być obniżona do 0,5% wynagrodzenia brutto	do 2,0% wynagrodzenia  brutto	4,0% wynagrodzenia brutto
WPŁATY FINANSOWANE  PRZEZ PRACODAWCĘ*	1,5% wynagrodzenia brutto	do 2,5% wynagrodzenia brutto	4,0% wynagrodzenia brutto**
Łączna maksymalna wpłata			8,0% wynagrodzenia brutto
DOPŁATY Z FUNDUSZU PRACY	wpłata powitalna – 250 zł, dopłata roczna – 240 zł

* Wpłaty finansowane przez Pracodawcę nie podlegają składkom na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

** SUM  nie deklaruje wpłat dodatkowych a jedynie wpłatę podstawową tj. 1,5%.

Podstawą do naliczenia wpłaty Pracodawcy (1,5%) oraz Twojej (2%) jest wynagrodzenie stanowiące podstawę
do naliczenia składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (brutto). Od wpłat dokonanych przez Pracodawcę zostanie odprowadzona z Twojego wynagrodzenia zaliczka na podatek dochodowy.

Za okres przebywania na zwolnieniu lekarskim Pracownik i Pracodawca nie będą odprowadzać wpłat do PPK, w związku z tym, że wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy  oraz zasiłek  z ubezpieczeń społecznych nie stanowią podstawy składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Ustawa o PPK zakłada również, że Pracownicy przebywający na urlopach wychowawczych, pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego, nie będą mieli dokonywanych wpłat na PPK. Dotyczy to zarówno części finansowanej przez Pracodawcę, jak i Pracownika.

4. WPŁATA DODATKOWA PRACOWNIKA (FAKULTATYWNA)

Masz możliwość złożenia „Deklaracji uczestnika PPK w zakresie finansowania wpłat dodatkowych do PPK” o dokonywanie dobrowolnej wpłaty dodatkowej do wysokości 2% wynagrodzenia brutto. Druk jest do pobrania w Dziale ds. Pracowniczych i Socjalnych, Dziale Płac oraz na stronie SUM w Katowicach. W przypadku dokonywania wpłat dodatkowych możesz zrezygnować z dalszego ich pobierania poprzez wybranie stosownego oświadczenia w tejże deklaracji.

5. OBNIŻENIE WPŁATY PODSTAWOWEJ

Wpłata podstawowa na wniosek Pracownika może być obniżona do 0,5%, gdy łączne wynagrodzenie osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekroczy 120% minimalnego wynagrodzenia. Dla przykładu w 2021 r. kwota ta wynosi 3 360 zł brutto miesięcznie i w latach kolejnych zostanie zaktualizowana. Aby obniżyć wpłatę podstawową należy złożyć w Dziale Płac podpisaną „Deklarację uczestnika PPK w zakresie finansowania obniżonej wpłaty podstawowej do PPK”. Druk do pobrania jest w  Dziale ds. Pracowniczych i Socjalnych, Dziale Płac oraz na stronie SUM w Katowicach.

• Jeżeli wynagrodzenie brutto Pracownika w Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach przekroczy 120% minimalnego wynagrodzenia, to w każdym takim miesiącu nie uwzględnia się deklaracji o obniżeniu wpłaty podstawowej. Wpłata podstawowa będzie wynosiła 2%.
• Jeśli pracownik w którymkolwiek miesiącu osiągnie, łącznie ze wszystkich źródeł wynagrodzenie powyżej 120% minimalnego wynagrodzenia, a wpłata podstawowa wyniesie mniej niż 2% to dopłata roczna za rok, w którym to przekroczenie wystąpi, nie będzie przysługiwała.

 

6. JAK DZIAŁA PPK?

Wycofanie środków przed 60 rokiem życia:

W każdym momencie możesz skorzystać ze zgromadzonych oszczędności. Jeśli zrobisz to przed osiągnięciem 60 roku życia zostaną one pomniejszone o:

• 19% podatek od zysków kapitałowych tzw. „podatek Belki”
• 30% środków pochodzących z wpłat Pracodawcy zostanie przekazana do ZUS – zapisywane jako Twoja składka na ubezpieczenie emerytalne
• środki pochodzące z wpłaty powitalnej (250zł) i dopłat rocznych (po 240zł).

Istnieje również możliwość skorzystania ze zgromadzanych środków w przypadku:

• poważnej choroby swojej, współmałżonka lub dziecka – do 25% środków bez obowiązku zwrotu. Przy czym za poważne zachorowanie uważa się całkowitą niezdolności do pracy, umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności, bądź zdiagnozowanie jednej z jednostek chorobowych wskazanych w ustawie PPK.
• na pokrycie wkładu własnego, zaciągając kredyt na mieszkanie lub budowę domu – do 100% środków
  z obowiązkiem zwrotu maksymalnie przez okres do 15 lat. Zwrot nie może rozpocząć się później niż 5 lat od dnia wypłaty środków na cele mieszkaniowe – dotyczy osób przed 45 rokiem życia.

• Po ukończeniu 60 roku życia możesz rozpocząć proces wypłat zgromadzonych oszczędności, bez względu na to czy pracujesz, czy nie, w następujący sposób: 75% środków:
• w co najmniej 120 miesięcznych ratach
• w postaci produktów finansowych:

– na polisę w zakładzie ubezpieczeń z prawem do świadczenia okresowego lub dożywotniego

– na rachunek terminowej lokaty oszczędnościowej na warunkach określonych w ustawie

• wypłacić środki w formie świadczenia małżeńskiego jeżeli oboje współmałżonków ukończyło 60 lat oraz jeżeli Twój małżonek,  zawarł z tą samą wybraną instytucją finansową umowę o prowadzenie PPK i małżonkowie wspólnie oświadczą, że chcą skorzystać z wypłaty świadczenia małżeńskiego.
• pozostała część 25% środków – jednorazowo, chyba że uczestnik PPK zdecyduje się na wypłatę również w formie ratalnej

Jeżeli jednak preferujesz inne rozwiązanie i chcesz całość zgromadzonych środków wypłacić w dowolnej liczbie rat
np. jednorazowa wypłata 100% środków (w jednej racie), wówczas zapłacisz 19% podatek od zysków kapitałowych. Wypłata środków w mniej niż 120 ratach wiąże się z koniecznością zapłaty podatku od zysków kapitałowych.

Po podjęciu decyzji o rozpoczęciu wypłat, Pracodawca nie dokonuje już wpłat na Twój rachunek ani też  nie otrzymujesz dopłat rocznych (240zł).

7. PODZIAŁ I „DZIEDZICZENIE” ŚRODKÓW

Ustawa PPK przewiduje specyficzne regulacje dotyczące nabycia po śmierci środków zgromadzonych przez uczestnika PPK. W celu szczegółowego omówienia kwestii dziedziczenia należy rozważyć:

1. Podział środków w przypadku śmierci uczestnika PPK pozostającego w związku małżeńskim – wybrana instytucja finansowa dokonuje wypłaty transferowej połowy środków zgromadzonych na rachunku zmarłego uczestnika na rachunek PPK, IKE lub PPE małżonka zmarłego uczestnika, w zakresie, w jakim środki te stanowiły przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej lub na wniosek małżonka zmarłego uczestnika PPK zwrot środków zgromadzonych na rachunku PPK, przypadających temu małżonkowi, następuje w formie pieniężnej.
2. Podział pozostałych środków w przypadku śmierci uczestnika PPK pozostającego w związku małżeńskim lub podział wszystkich środków uczestnika nie pozostającego w związku małżeńskim – pozostałe środki zgromadzone na rachunku PPK zmarłego uczestnika PPK oraz wszystkich środków uczestnika nie pozostającego w związku małżeńskim przekazane są osobą uprawnionym. Środki te w zależności od wniosku osoby uprawnionej, podlegają wypłacie transferowej do PPK, IKE lub PPE osoby uprawnionej lub są jej zwracane w formie pieniężnej.

 Dyspozycja uczestnika PPK, oznacza wyłączenie tych środków ze spadku po jego śmierci.

Oszczędności gromadzone na Twoim rachunku są Twoimi prywatnymi środkami. W przypadku rozwodu (jeżeli masz wspólność majątkową) są dzielone, a w przypadku Twojej śmierci – dziedziczone.

8. Egzekucja sądowa i administracyjna

Środki zgromadzone na rachunku PPK nie podlegają egzekucji sądowej ani administracyjnej. Ograniczenia te nie mają zastosowania do egzekucji mającej na celu zaspokojenie roszczeń alimentacyjnych, w tym należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłaconych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów.

9. ZMIANA PRACY A PPK

W przypadku zmiany pracy będziesz oszczędzać w instytucji finansowej, którą wybrał Twój nowy Pracodawca. Zostanie dla Ciebie utworzony kolejny rachunek PPK. Pamiętaj jednak o poinformowaniu nowego Pracodawcy o wszystkich dotychczasowych umowach o prowadzenie PPK zawartych w Twoim imieniu poprzez złożenie w Dziale Płac „Oświadczenia uczestnika PPK o zawartych umowach o prowadzenie PPK”. Druk do pobrania jest w Dziale ds. Pracowniczych i Socjalnych, Dziale Płac oraz na stronie SUM w Katowicach.

Środki już zgromadzone możesz zostawić w starej instytucji (po kilku zmianach Pracodawcy możesz mieć kilka rachunków PPK) lub przenieść do nowej, aby wszystkie środki zgromadzić na jednym rachunku. Jednak, aby zostawić zgromadzone środki w starej instytucji musisz złożyć pracodawcy podpisaną „Deklaracja braku zgody na transfer do PPK”Jeżeli nie złożysz deklaracji braku zgody Pracodawca rozpoczyna procedurę dokonania transferu do instytucji finansowej, która jest u nowego Pracodawcy.

10. ROLA INSTYTUCJI FINANSOWYCH

Wybrana instytucja finansowa będzie inwestować Twoje oszczędności w fundusze inwestycyjne, które różnicują poziom ryzyka w zależności od wieku uczestnika – tzw. fundusze zdefiniowanej daty.

Polityka inwestycyjna w PPK jest ściśle określona ustawą i zakłada funkcjonowanie co najmniej 8 funduszy zdefiniowanej daty (PZU – 9). Uczestnik na podstawie swojej daty urodzenia zostaje zaszeregowany do danego funduszu. Na wniosek Uczestnika możliwa jest zmiana funduszu.

	Fundusz PPK 2025	Fundusz PPK 2030	Fundusz PPK 2035	Fundusz PPK 2040	Fundusz PPK 2045	Fundusz PPK 2050	Fundusz PPK 2055	Fundusz PPK 2060	Fundusz PPK 2065
Lata urodzenia uczestników PPK	do 1967	1968-1972	1973-1977	1978-1982	1983-1987	1988-1992	1993-1997	1998-2002	2003-2007

Głównym celem polityki funduszu zdefiniowanej daty będzie ograniczenie poziomu ryzyka inwestycyjnego, w taki sposób, aby wraz z wiekiem zmniejszać udział akcji w portfelu inwestycyjnym.

Podsumowując, zadaniem instytucji zarządzającej będzie pomnażanie powierzonych jej w ramach PPK środków w celu osiągnięcia jak najwyższego zysku, przy jednoczesnym zachowaniu maksymalnego bezpieczeństwa środków, sukcesywnie wraz z upływem czasu dopasowując strukturę portfela inwestycyjnego do wieku Uczestnika.

Należy jednak zawsze pamiętać, że inwestowanie wiąże się z ryzykiem, a środki zgromadzone w PPK nie są gwarantowane.

Reguły inwestowania środków w odniesieniu do wieku uczestnika PPK	część udziałowa (np. akcje, certyfikaty inwestycyjne  oraz jednostki uczestnictwa  funduszy inwestycyjnych)	część dłużna (np. obligacje, bony skarbowe, listy zastawne,  certyfikaty depozytowe lub inne zbywalne  papiery wartościowe)
od utworzenia funduszu do 20 lat przed 60 r.ż.	60 – 80%	20 – 40%
20 lat przed 60 r.ż.	40 – 70%	30 – 60%
10 lat przed 60 r.ż.	25 – 50%	50 – 75%
5 lat przed 60 r.ż.	10 – 30%	70 – 90%
osiągnięcie 60 r.ż.	maks. 15%	min. 85%

Więcej informacji odnośnie PPK znajdziesz na oficjalnym portalu rządowym: https://www.mojeppk.pl/

Wzory wniosków i deklaracji znajdziecie w Dziale ds. Pracowniczych i Socjalnych, Dziale Płac oraz na stronie SUM w Katowicach:

1. Deklaracja o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK.
2. Wniosek osoby zatrudnionej o ponowne dokonywanie wpłat do PPK (dla osób, które złożyły deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK i chcą wznowić oszczędzanie).
3. Wniosek o zawarcie umowy o prowadzenie PPK (dla osób zatrudnionych, które ukończyły 55 rok życia i nie ukończyły 70 roku życia).
4. Deklaracja uczestnika PPK w zakresie finansowania wpłat dodatkowych do PPK.
5. Deklaracja uczestnika PPK w zakresie finansowania obniżonej wpłaty podstawowej do PPK.
6. Oświadczenie uczestnika PPK o zawartych umowach o prowadzenie PPK.
7. Deklaracja braku zgody na transfer do PPK.